Quality of life คืออะไร มีความสำคัญยังไงกับการฟื้นฟูผู้ป่วย

Quality of life คืออะไร? PNKG Recovery and Elder Care จะพาผู้ชมมาทำความรู้จักแนวคิดสำคัญในการฟื้นฟูสมรรถภาพที่ให้ความสำคัญมากกว่าการรักษาโรค แต่ยังรวมถึงการปรับปรุงคุณภาพชีวิตให้ผู้ป่วยกลับมาใช้ชีวิตได้อย่างมีคุณภาพมากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ คุณภาพชีวิตที่ดี หรือ Quality of life มีอะไรบ้าง? แล้วทำไมถึงมีความสำคัญกับการฟื้นฟูสมรรถภาพร่างกายและจิตใจของผู้ป่วย หรือผู้สูงอายุ รวมคำตอบไว้ที่นี่แล้ว 

Quality of life (QOL) คืออะไร?  

Quality of life หรือคุณภาพชีวิต หมายถึง การที่บุคคลมีความเป็นอยู่ที่ดี ทั้งทางสุขภาพกาย สุขภาพจิต ความสัมพันธ์กับผู้อื่น และสภาพแวดล้อม ความเชื่อและค่านิยม เป็นต้น ซึ่งคุณภาพชีวิตที่ดีจะเชื่อมโยงกับอิคิไก (Ikigai) หรือเป้าหมายในการมีชีวิตอยู่ ซึ่งจะช่วยให้บุคคลนั้น ๆ มีความสุข รู้สึกมีคุณค่า และมีแรงบันดาลใจในการดำเนินชีวิตต่อไป

คุณภาพชีวิตกับอิคิไก (Ikigai) เชื่อมโยงกันอย่างไร?

อิคิไกเป็นส่วนหนึ่งของคุณภาพชีวิต 

เมื่อบุคคลนั้น ๆ ค้นพบเป้าหมายในชีวิตแล้ว ก็จะช่วยเพิ่มความสุขและความพึงพอใจในชีวิต ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการสร้างคุณภาพชีวิตที่ดี

คุณภาพชีวิตที่ดีเป็นพื้นฐานของการค้นหาอิคิไก

เช่นเดียวกัน เมื่อเรามีสุขภาพกาย สุขภาพจิตที่ดี และมีสภาพแวดล้อมที่เอื้ออำนวย ก็มีความพร้อมในการค้นหากิจกรรมหรืองานอดิเรกที่ชอบและมีความหมายในชีวิตต่อไป

องค์ประกอบหลักของคุณภาพชีวิต มีอะไรบ้าง?

เพราะคุณภาพชีวิตไม่ได้จำกัดอยู่แค่ด้านในด้านหนึ่ง แต่ทุกด้านจะมีความเชื่อมโยงและส่งผลต่อกัน ซึ่งโดยทั่วไปแล้ว องค์ประกอบของคุณภาพชีวิตที่ดี สามารถแบ่งออกได้เป็น 4 ด้านหลัก ๆ ดังนี้

• ด้านร่างกาย (Physical Health) : การมีสุขภาพร่างกายที่แข็งแรง ไม่มีโรคภัยไข้เจ็บ หรือมีอาการป่วยที่สามารถจัดการได้
• ด้านจิตใจ (Psychological Health) : สภาพจิตใจมั่นคง มีความสุข ไม่มีความเครียด หรือภาวะซึมเศร้า
• ด้านความสัมพันธ์ทางสังคม (Social Relationships) : มีความสัมพันธ์ที่ดีกับคนใกล้ตัวหรือคนในครอบครัว และการมีส่วนร่วมในสังคม
• ด้านสิ่งแวดล้อม (Environment) : การอาศัยอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัย สะดวกสบาย สะอาด มีทรัพยากรที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิต

Quality of life มีความสำคัญอย่างไรกับผู้ป่วย?

นอกจาก QOL จะมีส่วนช่วยให้บุคคลนั้น ๆ ค้นพบกิจกรรมหรืองานอดิเรกที่ชอบจริง ๆ ได้แล้ว ยังมีความสำคัญกับผู้ป่วยในหลาย ๆ ด้าน ไม่ว่าจะเป็น 

เสริมความพึงพอใจและคุณค่าในการใช้ชีวิต

การมีคุณภาพชีวิตที่ดี ช่วยให้ผู้ป่วยมีความพึงพอใจในชีวิตมากขึ้น ถึงแม้จะมีอาการป่วยอยู่ แต่ก็สามารถมีความสุขและรู้สึกมีคุณค่าในชีวิตได้

ฟื้นฟูสภาพจิตใจและอารมณ์

เมื่อผู้ป่วยมีความพึงพอใจในการใช้ชีวิต ก็จะช่วยลดความเครียดและความวิตกกังวล ป้องกันภาวะซึมเศร้าได้อย่างตรงจุดด้วย ทำให้ผู้ป่วยมีความสุขและมองโลกในแง่ดีมากยิ่งขึ้น

เพิ่มแรงจูงใจในการดูแลสุขภาพมากยิ่งขึ้น

เมื่อผู้ป่วยรู้สึกมีคุณค่าในชีวิต ก็จะเห็นความสำคัญในการดูแลสุขภาพยิ่งขึ้น พร้อมให้ความร่วมมือในการรักษาหรือทำตามคำแนะนำจากแพทย์หรือนักกายภาพบำบัดมากยิ่งขึ้นไปด้วย

กลับมาดำเนินชีวิตได้ตามปกติหรือใกล้เคียงกับปกติอย่างมีความสุข

ผู้ป่วยที่มีคุณภาพชีวิตที่ดีจะสามารถกลับมากิจกรรมในชีวิตประจำวันหรือเข้าร่วมสังคมได้อย่างปกติ หรือใกล้เคียงปกติเช่น การทำงาน การมีส่วนร่วมในกิจกรรมต่าง ๆ หรือการมีปฏิสัมพันธ์กับคนรอบข้าง ทำให้ผู้ป่วยรู้สึกเป็นส่วนหนึ่งของสังคมและมีความสุขกับการใช้ชีวิตได้อย่างไร้ความกังวล 

พัฒนาความสัมพันธ์ในครอบครัว

นอกจากนี้ การมีคุณภาพชีวิตที่ดีจะช่วยพัฒนาความสัมพันธ์ในครอบครัวหรือคนรอบข้าง เมื่อผู้ป่วยมีความมั่นใจในการใช้ชีวิต และสามารถช่วยเหลือตัวเองได้ ก็จะช่วยลดการดูแลจากครอบครัว พร้อมลดความเครียดได้อีกด้วย 

ดังนั้น การดูแลคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยจึงเป็นสิ่งสำคัญที่ทางครอบครัว แพทย์ นักกายภาพบำบัด (Physical Therapist) และนักกิจกรรมบำบัด (Occupation Therapist) ต้องให้ความใส่ใจ ควบคู่ไปกับการฟื้นฟูสมรรถภาพร่างกาย เพื่อให้ผู้ป่วยมีผลลัพธ์การรักษาที่ดีที่สุด

ตัวชี้วัดมาตรฐานคุณภาพชีวิต มีอะไรบ้าง? 

• ความมั่งคั่ง
• การจ้างงาน 
• สิ่งแวดล้อม 
• สุขภาพจิต 
• สุขภาพ 
• การศึกษา 
• การพักผ่อนหย่อนใจ 
• เวลายามว่าง 
• การเป็นสมาชิกสังคม 
• ความเชื่อทางศาสนา 
• ความปลอดภัย 
• ความมั่นคง 
• เสรีภาพ

คุณภาพชีวิตเป็นเรื่องที่ซับซ้อนและมีความหมายที่แตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล การให้ความสำคัญกับการพัฒนาคุณภาพชีวิตในทุกๆ ด้าน จะนำมาซึ่งความสุข ความพึงพอใจ และความสำเร็จในชีวิต

สำหรับผู้ที่สนใจหรือกำลังมองหาศูนย์ฟื้นฟูหรือศูนย์กายภาพบำบัดหลังผ่าตัด ฟื้นฟูผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง (Stroke) และโรคอื่น ๆ ให้บริการโดยผู้เชี่ยวชาญด้านการรักษาและฟื้นฟูสมรรถภาพด้วยศาสตร์การฟื้นฟูร่างกายแบบไคโก-โดะ (Kaigo-Do) สามารถติดต่อเพื่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ 

• ศูนย์ PNKG Recovery and Elder Care ชั้น 2 โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ ตั้งแต่เวลา 8:30 – 17:30 น.
• จันทร์ – เสาร์ (ปิดบริการวันอาทิตย์)
• โทร : 080-910-2124
• Facebook : PNKG Recovery and Elder Care
• Line : PNKG