เป็นหนึ่งในภาวะอันตรายที่คุณอาจไม่รู้จัก เป็นภาวะที่เกิดจากการนอนหรือไม่ได้ขยับมาเป็นเวลานาน ส่งผลให้ความสามารถหรือการทำงานของระบบต่าง ๆ ในร่างกายลดลง ซึ่งนำมาสู่การเกิดภาวะถดถอยหรือโรคแทรกซ้อนอื่น ๆ เช่น ผู้ป่วยอ่อนแอลงจนกลายเป็นผู้ป่วยติดเตียงไปในที่สุด ผู้ป่วยที่อาจเกิด Disuse Syndrome หรือภาวะถดถอยทางร่างกาย เช่น
- ผู้ได้รับบาดเจ็บเฉียบพลัน
- ผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัวเยอะ
- ผู้ป่วยที่ไขสันหลังได้รับบาดเจ็บ
- ผู้ป่วยที่เส้นเลือดสมองตีบ
- ผู้ป่วยกระดูกหัก
- ผู้ป่วยที่นอนติดเตียงนาน หรือนอนโรงพยาบาลนาน
การที่เจ้าหน้าที่ทางการแพทย์ที่ดูแลผู้ป่วยตระหนักถึงภาวะ Deconditioning จะทำให้สามารถป้องกันและรักษาได้อย่างเหมาะสม
ปัญหาที่อาจเกิดจากภาวะถดถอยจากการไม่ได้ใช้งาน

กล้ามเนื้อ กระดูก และข้อ
- ข้อฝืด
- ข้อยึดติด
- กระดูกบาง
- กล้ามเนื้อลีบ อ่อนแรง
หัวใจและหลอดเลือด
- ภาวะเวียนหัวขณะเปลี่ยนท่าทางเนื่องจากการปรับระดับไหลเวียนโลหิต
- ประสิทธิภาพการทำงานของหัวใจลดลง
- เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดปัญหาลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำส่วนลึก (Deep vein thrombosis)
ระบบการหายใจ
- ลดประสิทธิภาพการทำงานของปอด ทำให้หายใจลำบากขึ้น หายใจ 1 ครั้งดึงอ๊อกซิเจนไปใช้ได้น้อยลง
- ประสิทธิภาพการไอและขับเสมหะลดลง
- เพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะปอดอักเสบและลิ่มเลือดอุดตันในปอด
ระบบประสาท
- เกิดการกดทับเส้นประสาท
- สูญเสียการทรงตัว
ระบบต่อมไร้ท่อ
- เกิดภาวะดื้ออินซูลิน
- ลดการสร้างฮอร์โมนบางชนิด
- เกลือแร่ในร่างกายผิดปกติ
ระบบปัสสาวะ
- มีการคั่งของปัสสาวะ อาจทำให้เกิดกระเพาะปัสสาวะคราก
- เกิดการติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ
- เกิดนิ่ว
ระบบทางเดินอาหาร
- ท้องผูก
- ลดความอยากอาหาร
ระบบผิวหนัง
- เกิดแผลกดทับ
ตัวอย่างอาการภาวะถดถอยทางร่างกายหรือ Disuse Syndrome

การรักษาเบื้องต้นจากภาวะถดถอยทางร่างกายหรือ Disuse Syndrome
- กระตุ้นให้ผู้ป่วยเคลื่อนไหวหรือออกกำลังกาย เพื่อคงความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ ช่วยการเคลื่อนไหวข้อต่อ
- กระตุ้นการมีปฏิสัมพันธ์กับครอบครัวและคนรอบตัว เพื่อช่วยให้ผู้ป่วยมีสุขภาพจิตที่ดีขึ้น
- พยายามให้ผู้ป่วยช่วยเหลือตัวเองให้ได้มากที่สุด
- ฟื้นฟูร่างกายด้วยการกายภาพบำบัด เพื่อให้ผู้ป่วยกลับมาช่วยเหลือตัวเอง ใช้ชีวิตใกล้เคียงกับวิถีชีวิตเดิม
- เปลี่ยนท่าทางการปรงตัวบ่อย ๆ เพื่อไม่ให้เกิดแผลกดทับ
- เลือกใช้ที่นอนที่ไม่ยุบตัว เพื่อให้ง่ายต่อการเปลี่ยนท่านอน
ขอบคุณข้อมูลจาก
- การฟื้นฟูผู้สูงอายุและภาวะถดถอยของร่างกาย Rehabilitation in elderly and Deconditioning, ผศ.พญ.จีระนันท์ คุณาชีวะ, ภาควิชาเวชศาสตร์ฟื้นฟู คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
หากท่านสนใจรับบริการฟื้นฟูร่างกายควบคู่ไปกับการดูแลทางด้านจิตใจ ด้วยศาสตร์แห่งไคโก-โดะ ศาสตร์การฟื้นฟูแบบฉบับญี่ปุ่นที่มีประสิทธิภาพอย่ารอช้า ติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่
- ศูนย์ PNKG Recovery and Elder Care ชั้น 2 โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ ตั้งแต่เวลา 8:30 – 17:30 น. จันทร์ – เสาร์ (ปิดวันอาทิตย์)
- โทร : 080-910-2124
- Facebook : PNKG Recovery and Elder Care
- Line : PNKG